روایت هاشمی، ناطق نوری و طباطبایی از حکمی که حکومت نظامی را شکست
تاریخ انتشار: ۲۱ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۱۷۷۲۹
به گزارش خبرنگار جماران، رژیم شاه که خود را عاجز از مقابله با اراده مردم می دید، ناگهان حکومت نظامی اعلام کرد. گمان می کرد که با این حربه می تواند، کاری از پیش ببرد غافل از آنکه دیگر این آتش را نمی توانست خاموش کند. این مساله مهم در خاطرات مبارزان و همراهان امام خمینی (س) به تصویر کشیده شده است.
مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی عصر روز بیست و یکم بهمن ماه را اینگونه روایت کرده:
عصر روز 21 بهمن، ناگهان خبر دادند که حکومت نظامی اعلام شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
لحظه اعلان حکومت نظامی، لحظه اوج ماجرا بود؛ زیرا هر لحظه بعد از آن، نگرانی های ما بیشتر و بیشتر می شد. به همین دلیل خدمت امام رسیدیم و با ایشان مفصل صحبت کردیم. امام با طمأنینه خاصی فرمودند: «باید بگوییم، مردم فرمان حکومت نظامی را اطاعت نکنند.» این سخن امام بر نگرانی های جمع ما افزود.
آیت اللّه طالقانی و مهندس بازرگان تأکید داشتند که اگر چنین شود، حتماً حمام خون راه می افتد. به همین دلیل، تلاش کردند که نظر امام را تغییر دهند، اما موفق نشدند. امام تصمیم خودشان را گرفته بودند. بیانیه ای دادند و از ارتشی هایی که به مردم پیوسته بودند، حمایت و تشکر کردند و از بخشی از نیروهای مسلح انتقاد کردند و به مردم گفتند: «اعلامیه امروز حکومت نظامی، خدعه و خلاف شرع است و مردم به هیچ وجه به آن اعتنا نکنند.»
مردم نیز به این فرمان امام گردن نهادند و نه تنها به خانه ها نرفتند، بلکه با تجمع های پراکنده در سطح شهر، علناً مخالفتشان را با حکومت نظامی اعلام کردند و این مقدمه شکست کودتا و حکومت نظامی بود، زیرا به این ترتیب، حکومت نظامی قبل از آنکه اصلاً به اجرا در آید، عملاً لغو شده بود.
این فرمان امام یک ودیعه آسمانی بود. در آن لحظه این تصمیم بسیار سرنوشت ساز بود و باید آن را اوج حرکت و تصمیمات مهم امام در راه هدایت انقلاب دانست. این برخورد یک بار دیگر شخصیت امام را به خوبی نشان می داد که با شجاعت خاص سرنوشت انقلاب را رقم زدند.
از روز 21 بهمن، درگیری های خونین آغاز شد و تا شب شدت بیشتری گرفت. در شب 22 بهمن، تلاش ما این بود که امام را قانع کنیم که محل اقامت خود را تغییر بدهند و در دسترس نباشند. طبیعی بود که آن محل بمباران بشود. امام نپذیرفتند. این هر چند تصمیم خطرناکی بود، اما از روحیه خاص و حماسه گرای امام حکایت می کرد. (برشی از کتاب امام خمینی(س) به روایت آیت الله هاشمی رفسنجانی؛ ص 81-82)
مرحوم صادق طباطبایی نیز این روز را اینگونه به تصویر کشیده است:
وقتی ساعت دو بعد از ظهر روز 21 بهمن از اخبار شنیدیم که فرمانداری نظامی، ساعت حکومت نظامی را به ساعت 4 بعد از ظهر(1) جلو آورده است، امکان توطئه از سوی رژیم علیه انقلاب در ذهن همه ما تقویت شد. واکنش بختیار نسبت به موضع گیری های امام از آن رو بود که او از مراحل بعدی طرح نظامیان برای مقابله با انقلاب اطمینان داشت. هنگامی که امام اعلام کردند که اعلامیه حکومت نظامی خدعه و نیرنگ است، بعضی ها نگران بودند من البته تعجب می کردم از آنها، چرا که صرف نظر از بمباران هوایی اگر همه نیروهای ارتش به خیابان ها می آمدند به اندازه نصف جمعیت در چهار پنج خیابان تهران هم نمی شدند. البته امام هم که این تصمیم سرنوشت ساز را گرفتند و احتمال هم دارد که در این زمینه مشورت هم کرده باشند من یادم نمی آید یا نشنیده ام که کسی مخالفت کرده باشد. ممکن است برخی تصور کنند که این تصمیم امام اشراقی بوده، گذشته از ویژگی های ممتاز امام، به نظر من این تصمیم از روی تعقل و منطق سیاسی بود و شجاعت در تصمیم گیری؛ چرا که در آن مقطع احتمال توطئه به ذهن خیلی ها می رسید و اطلاعیه و دستور حکومت نظامی، مؤید و مقدمه این توطئه بود. (کتاب خاطرات سیاسی اجتماعی دکتر صادق طباطبایی؛ ج 3، ص 231-232)
حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر ناطق نوری نیز درباره چگونگی شکست حکومت نظامی به فرمان امام گفته است:
قبل از اینکه بختیار حکومت نظامی را رسما اعلام کند آقای رحیمی که از قبل با هم آشنا بودیم و در فروشگاه ارتش کار می کرد و به خاطر فعالیت های سیاسی نیز به زندان افتاده و اخراج شده بود، به مدرسه علوی آمد و مرا خواست. خیلی مضطرب و نگران بود، گفت: یک خبر دارم به امام اطلاع بده. گفتم: چیست؟ گفت: خبر دارم که دولت بختیار می خواهد حکومت نظامی اعلام بکند. این خبر را به امام منتقل کردم.
این خبر در تصمیم گیری امام و سرعت عمل ایشان به نظر من کمک کرد. خبر بسیار حساس و بجایی بود. روز ۲۱ بهمن ساعت چهار بعدازظهر حکومت نظامی اعلام شد. حضرت امام هم دستور لغو دادند. آقای چهپور که از بستگان مرحوم طالقانی است گفت: مرحوم طالقانی از اینکه امام دستور لغو حکومت نظامی را داده خیلی مضطرب و وحشت زده شده بود و به امام تلفن زد و گفت که اگر لغو حکومت نظامی بشود، تهران حمام خون می شود و امام هم فرموده بود هیچ اتفاقی نمی افتد. آقای طالقانی گفته بود یا من بعد از یک عمر از سیاست چیزی نمی فهمم یا این سید با عالم دیگری ارتباط دارد. خلاصه اش می خواست بگوید طبق معادلات عادی اگر لغو حکومت نظامی بشود تهران حمام خون می شود. اینکه امام اینطور بی اعتنا می گوید هیچ طوری نمی شود حتما ارتباط با یک عالم دیگری دارد و سرانجام وقتی امام دستور لغو حکومت نظامی را صادر کرد درست مثل فتوای میرزای شیرازی درباره تحریم تنباکو، امام گویا یک بار دیگر آمده است، رهبری کرده و رفته و این دومین بار است که آمده رهبری می کند چون مسلط به اوضاع بود. وقتی پیام را نوشتند دستشان را از روی کاغذ برداشتند و به من فرمودند: در مدرسه باز است؟ چقدر حواس امام جمع بود. عرض کردم خیر در را بستیم. فرمود: باز کنید. گفتم: آقا حکومت نظامی است. فرمود: می گویم باز کنید. مردم می آیند. باور کنید این حکم ایشان که صادر شد در همان لحظات اولیه کل مردم تهران مطلع شدند تا آمدیم در مدرسه را باز کنیم مدرسه پر از جمعیت شد اصلا معادلات به هم ریخت. (کتاب خاطرات حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر ناطق نوری؛ جلد اول، ص ۱۸۹-۱۹۱)
1. بلافاصله پس از پخش اعلامیه از رادیو امام خمینی اعلام داشت که توطئه ای در کار است و مردم نه فقط نباید دستور فرمانداری نظامی را رعایت کنند بلکه باید به خیابان ها ریخته و تظاهرات را گسترش دهند.
منبع: جماران
کلیدواژه: انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی امام خمینی هاشمی رفسنجانی ناطق نوری صادق طباطبایی دهه فجر 1402 انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی حکومت نظامی اعلام لغو حکومت نظامی حکومت نظامی حکومت نظامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۱۷۷۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حمله نظامی به صهیونیست‌ها موجی از امید و اقتدار را برای ایران رقم زده است
ایسنا/تهران امام جمعه موقت ورامین در خطبه های نماز جمعه این هفته گفت: حمله نظامی به صهیونیست‌هاموجی از امید و اقتدار را برای ایران اسلامی در نگاه سایر ملت‌ها رقم زده است
حجت الاسلام حسین قدوسی نژاد در خطبه‌های نماز جمعه ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ ورامین با تاکید بر لزوم بزرگداشت سالروز شهادت امام صادق (ع) گفت: از مردم مؤمن و انقلابی ورامین دعوت می‌کنم، در مراسم بزرگداشت شهادت امام صادق (ع) در روز شنبه در مسجد صاحب الزمان (عج) شرکت کنند.
امام جمعه موقت ورامین ضمن تبیین آثار دفاع مشروع ایران در حمله به پایگاه نظامی صهیونیست‌ها گفت: این دفاع مشروع موجی از امید و اقتدار را برای ایران در نگاه سایر ملت‌ها رقم زده است.
خطیب جمعه ورامین باتجلیل از مقاومت فلسطین و فراگیری دفاع از مردم فلسطین در سراسر دنیا گفت: قطعاً فلسطین در نهایت پیروز خواهد بود.
وی سپس ضمن تجلیل از مقام معلم و گرامیداشت یاد شهید مطهری و یادآوری رسالت معلم در پرورش دانش آموزان گفت: تربیت و آموزش صحیح معلم دانش آموزان را در برابر فتنه‌ها و شبهات بیمه می‌کند.
قدوسی نژاد سپس با اشاره به مرحله دوم انتخابات در حوزه انتخابیه ورامین، پیشوا و قرچک بر حضور مردم در مرحله دوم انتخابات تاکید کرد و افزود: مردم می‌بایست، در تعیین سرنوشت خود نقش ایفا کنند.
وی از مردم خواست، درباره قیمت خانه و پول پیش و اجاره خانه رعایت حال یکدیگر را داشته باشند، دولت و مسئولان جهت مدیریت این وضع و جلوگیری از سوء استفاده ها اقدام لازم را داشته باشند.
انتهای پیام
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود